Bệnh gút (gout) hay còn gọi là bệnh Hoắc thống phong, là căn bệnh thường gặp ở Nam giới gây ra các cơn sưng đau ở các khớp ảnh hưởng không nhỏ tới sức khỏe cũng như đời sống của người bệnh. Vậy nguyên nhân bệnh gout là gì? Những dấu hiệu của bệnh gút? Người mắc bệnh gout kiêng ăn gì để giảm tình trạng của bệnh? Cùng theo dõi bài viết dưới đây để trả lời những câu hỏi này nhé!
Nội dung:
Bệnh gout là gì?
Bệnh gout là một dạng viêm khớp phổ biến, người bệnh thường chịu những cơn đau đột ngột và dữ dội ở các khớp ngón chân, ngón tay, đầu gối, kèm theo cơn đau là hiện tượng sưng đỏ, thậm chí không đi lại được do đau đớn.
Nguyên nhân bệnh gout là gì?
Theo nghiên cứu của các chuyên gia, nguyên nhân dẫn đến mắc bệnh gout thông thường gồm các yếu tố sau:
- Bệnh gout xảy ra do tăng sản xuất acid uric nội sinh, giảm đào thải acid uric ở thận. Chỉ số acid uric trong máu được duy trì ở mức cố định đối với nam giới: 210 – 420 umol/L và 150 – 350 umol/L đối với nữ giới. Khi thận không thải được acid uric hoặc do cơ thể tạo ra quá nhiều hoặc do bất thường trong chu trình tạo ra acid này dẫn đến nguy cơ mắc bệnh gout.
- Do yếu tố di truyền và cơ địạ, tuổi tác, chế độ ăn không hợp lý là những nguyên nhân chủ yếu gấy bệnh gout
- Do cơ thể nạp quá nhiều thực phẩm chứa nhiều purin được tìm thấy nhiều trong các loại thịt đỏ, hải sản, rượu bia,…
Dấu hiệu bệnh gút (gout)
Dấu hiệu bệnh gút ở giai đoạn đầu, một số người được ghi nhận nồng độ acid uric trong máu tăng nhưng không xuất hiện triệu chứng được gọi là tăng acid uric máu.
Theo thời gian, khi nồng độ này tăng cao không hạ dẫn đến sự tích tụ các tinh thể urat gây ra các cơn đau khớp, bệnh thường xảy ra đột ngột, các cơn đau dữ dội đến âm ỉ và thường xuất hiện vào ban đêm. Có thể nhận biết dấu hiệu bệnh gút qua một số dấu hiệu sau đây:
- Đau khớp dữ dội: Dấu hiệu bệnh gút chính là triệu chứng đau xảy ra phần lớn ở khớp ngón chân cái, mắt cá chân, đầu gối, cổ tay và khuỷu tay. Các khớp ở háng, vai và vùng chậu thì tần suất xảy ra ít hơn. Cơn đau có thể trở nên nghiêm trọng nhất trong vòng 4 đến 12 giờ đầu tiên sau khi bắt đầu.
- Đau âm ỉ, kéo dài: Sau cơn đau dữ dội của đợt cấp, bệnh nhân sẽ có biểu hiện đau âm ỉ trong thời gian sau đó, cơn đau có thể vài ngày hoặc vài tuần, tần suất lần sau sẽ đau và kéo dài hơn lần trước.
- Viêm và tấy đỏ: Các khớp bị ảnh hưởng trở nên sưng, mềm, nóng và đỏ chính là những dấu hiệu bệnh gút khi diễn biến nặng hơn.
- Giới hạn phạm vi hoạt động khớp: Khi bệnh gút tiến triển, bạn có thể không thể cử động khớp bình thường.
Biến chứng của bênh gout
Nếu không được chữa trị kịp thời, bệnh gout có nguy cơ xảy ra thường xuyên hơn và mật độ khớp bị ảnh hưởng có thể rộng hơn, nồng độ acid uric cao và không được điều trị trong thời gian dài có thể dẫn đến các biến chứng của bệnh gout nguy hiểm như:
- Sỏi thận: Theo thống kê có khoảng 20% bệnh nhân gout bị sỏi thận, nguyên nhân do sự tích tụ của các tinh thể urat và calci tạo thành sỏi. Điều này dẫn đến suy giảm chức năng thận, gây tắc nghẽn và nhiễm trùng đường tiết niệu.
- Giảm độ lọc của cầu thận.
- Mức độ nặng của bệnh cũng liên quan đến tỷ lệ cao của bệnh tim thiếu máu.
- Đứng trước nguy cơ bị hoại tử khớp và tàn phế khi các hạt tophi vỡ gây ra loét, tạo cơ hội cho vi khuẩn xâm nhập gây nhiễm trùng dẫn đến viêm khớp, để lâu dẫn đến hỏng khớp.
- Hẹp động mạch có thể dẫn đến tăng nguy cơ đột quỵ, đau tim hoặc các vấn đề về tim khác.
- Thoái hóa khớp: xảy ra khi các tinh thể urat và hạt tophi cứng gây tổn thương khớp.
- Tăng nguy cơ mắc một số bệnh ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tiền liệt.
- Xuất hiện các vấn đề liên quan đến sức khỏe tâm thần, trong đó có trầm cảm
- Có dấu hiệu rối loạn cương dương ở nam giới.
Người mắc bệnh gout kiêng ăn gì?
Người mắc bệnh gout nên kiêng ăn các loại thịt đỏ
Thịt đỏ (bò, heo, dê…) chứa hàm lượng chất dinh dưỡng cao gồm chất chất đạm (protein), vitamin E, B6, B12, chính hàm lượng protein rất cao, sẽ dẫn đến tăng nồng độ axit uric trong máu, là nguyên nhân gây ra bệnh gout. Chưa kể các món ăn chế biến từ thịt đỏ sẽ trải qua quá trình tiêu hóa dưới xúc tác của enzym, khiến các nhân purin trong thịt đỏ chuyển hóa thành axit uric.
Dù vậy, cũng không nên kiêng khem tuyệt đối thịt đỏ, bởi cơ thể cũng cần nguồn năng lượng rất nhiều từ thịt. Bạn nên duy trì sử dụng thịt đỏ ở một lượng vừa phải, chỉ nên ăn tối đa 2 lần/tuần, không quá 100gr/ngày. Bạn nên chế biến thịt đỏ chín kỹ, chế biến ở dạng luộc, kho hay hấp sẽ tốt hơn ăn nướng, chiên xào, hạn chế được lượng mỡ tối đa nạp vào cơ thể.
Người mắc bệnh gout nên kiêng ăn nội tạng động vật
Nội tạng động vật (gan, thận, tim, bao tử, óc…) chứa nhiều chất dinh dưỡng như protein, vitamin nhóm B (B2, B6, folate và B12), CoQ10, cholesterol, các chất khoáng: sắt, kẽm, selen. Mặc dù chứa nhiều chất dinh dưỡng nhưng người bị bệnh gout không nên ăn bởi nội tạng chứa nhiều purin, chính là chất gây tăng nồng độ acid uric trong máu, khiến bệnh trở nên trầm trọng: sưng, đau nhiều hơn.
Thịt gà tây, thịt ngỗng,…
Thịt gà, thịt ngỗng có chứa nhiều chất dinh dưỡng như: vitamin B, các khoáng chất, axit amin, sắt, photpho… Thịt gà còn chứa purin nên người bệnh gout nên ăn thịt gà ở mức vừa phải, khoảng 110 – 175 mg, với hàm lượng vừa đủ này sẽ cung cấp đủ dinh dưỡng cho cơ thế và tránh được sự gia tăng purin trong máu.
Hải sản
Hải sản (như cá trích, cá ngừ, động vật có vỏ nghêu, sò, ốc,…) chứa hàm lượng dinh dưỡng cao, bao gồm cả chất purin. Trong hải sản cũng chứa nhiều chất đạm người mắc bệnh gout nên tránh ăn.
Rượu, bia, đồ uống có đường
Hạn chế tối đa rượu, bia cũng như các chất kích thích. Đồ uống có đường như nước ngọt, nước trái cây, nước có gas… nếu không muốn tình trạng của bạn trở nên trầm trọng hơn. Và giúp hạn chết những cơn sưng đau khớp do bệnh gout gây ra!
Người mắc bệnh gout nên kiêng ăn các loại thịt chế biến sẵn
Thực phẩm đóng hộp: nem chua, thịt xông khói, xúc xích, lạp xưởng,… hoàn toàn không tốt cho người bệnh gout. Bạn nên sử dụng thực phẩm tươi, tự chế biến để đảm bảo dinh dưỡng cho cơ thể. Và giúp hạn chết những cơn sưng đau khớp do bệnh gout gây ra!
Các loại rau có hàm lượng purin cao
Người bệnh nên cung cấp nhiều vitamin, rau xanh cho cơ thể. Nhưng cũng cần lưu ý: Người mắc bệnh gout nên kiêng ăn những loại rau củ có hàm lượng purin cao như: bông cải xanh, cải xoăn, rau chân vịt, măng tây, quả bơ, nấm…
Người mắc bệnh gout nên ăn gì?
Ăn nhiều rau xanh
Ngoài một số loại rau ở trên cần tránh ăn nhiều thì người mắc bệnh gout nên bổ sung các loại rau: cải xanh, rau ngót, khoai tây, cà tím, rau cần, dưa chuột, súp lơ, bắp cải, cải xanh… Đây là những loại rau có hàm lượng purin thấp, sẽ không gây đau nhức cũng như khiến tình trạng bệnh trở nên nặng hơn.
Uống đủ nước
Nạp vào cơ thể từ 2 – 2,5 lít nước lọc mỗi ngày, đặc biệt là nước khoáng kiềm, đặc biệt không sử dụng nước có gas, nước ngọt,..
Ngũ cốc nguyên cám
Yến mạch, gạo lứt, lúa mạch… chứa nhiều chất xơ, giúp ức chế tình trạng các khớp bị viêm do gút.
Các chế phẩm từ sữa và đậu nành
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng phô mai, bơ, kem tươi, váng sữa, sữa chua… hỗ trợ làm giảm lượng axit uric huyết thanh trong máu.
Trứng
Trứng chứa rất ít purin, cung cấp nhiều canxi cho xương nên người bệnh có thể sử dụng thay thế trong các bữa ăn vẫn đảm bảo được hàm lượng chất dưỡng cần, vì đã hạn chế dùng thịt.
Cà phê
Hầu hết các nghiên cứu khoa học cho thấy cà phê có tác dụng trong việc giảm nguy cơ mắc gút. Cà phê chứa nhiều hợp chất gồm khoáng chất, polyphenol và cafein. Cà phê có thể làm giảm nồng độ axit uric thông qua một số cơ chế hoặc làm giảm nồng độ axit uric bằng cách tăng tốc độ cơ thể bài tiết axit uric. Cà phê còn cạnh tranh với enzym phân hủy purin trong cơ thể, khiến làm giảm tốc độ tạo ra axit uric. Việc sử dụng một lượng cà phê đe vừa đủ trong ngày rất tốt cho người bệnh gout.
Trà xanh
Người bệnh gút cần giảm nồng độ axit uric trong máu, có thể sử dụng ngay trà xanh. Trà xanh pha đúng cách và dùng một lượng vừa đủ mỗi ngày giúp giảm thúc đẩy sự hình thành nước tiểu và đẩy nhanh quá trình đào thải axit uric.
Trái cây
Tất cả các loại trái cây như dâu, táo, cherry,… đều tốt cho bệnh nhân, cung cấp nhiều vitamin. Đặc biệt các nghiên cứu còn chỉ ra rằng ăn nhiều quả cherry giúp ngăn ngừa tình trạng sưng viêm, giảm mức axit uric trong cơ thể của người bệnh. Bởi cherry chứa hàm lượng vitamin C, beta caroten và chất chống oxy hóa rất cao.
Thực phẩm giàu Vitamin C
Vitamin C hỗ trợ rất tốt trong quá trình giảm nồng độ axit uric trong máu, chống viêm, chống oxy hóa, tăng sức đề kháng và sức bền cho thành mạch, giảm nguy cơ mắc bệnh. Nên ăn những loại quả có tính chua nhẹ như: ổi, dứa, ớt chuông, súp lơ…
Lưu ý: Vitamin C không nên dùng liều cao, tránh gây tăng oxalat niệu, buồn nôn, ợ nóng, dùng kéo dài trong một thời gian sẽ hình thành sỏi, giảm quá trình đào thải axit uric. Những loại quả có hàm lượng vitamin C cao như chanh, bưởi, tắc,…
Thịt trắng
Thịt trắng bao gồm những loại thịt như: Thịt cá sông, thịt gà ức,… chứa hàm lượng chất đạm cao nhưng rất ít purin. Những loại thịt như cá lóc, cá diêu hồng, cá rô đồng, ức gà rất tốt cho người bệnh gout, có tác dụng chống quá trình kết tủa của axit uric. Nên sử dụng hàm lượng thịt trắng 110 – 170g/ngày.
Lời kết
Trên đây là bài viết: Dấu hiệu bệnh gút – Người bị bệnh gout nên ăn gì? Hy vọng bài viết trên đã cung cấp một số kiến thức bổ ích cho bạn đọc về căn bênh này cũng như cách nhận biết và chế độ ăn uống phù hợp để giảm thiểu căn bệnh tái phát! Cùng đón đọc những bài viết tiếp theo của chúng tôi tại Beurer.vn để có thêm nhiều những kiến thức bổ ích bạn nhé!